Schengen-databank pakt reizigers van buiten EU onevenredig hard aan
Vorige week publiceerde de ombudsman daarover een onderzoek. Zaterdag wijdde het VPRO-radioprogramma Argos er een reportage aan, die hier is te beluisteren. (Sla de eerste vijf minuten met voetbal, verkeers- en algemeen nieuws over).
Het gaat om het Schengen Informatie Systeem (SIS), een gemeenschappelijke databank van de 25 bij ‘Schengen’ aangesloten landen. Wie daar de aantekening ‘OVR’ achter zijn naam krijgt is nog niet jarig. Een Ongewenste Vreemdeling wordt tenminste drie jaar automatisch geweigerd. Zo’n aantekening kan een niet EU-burger al oplopen als die zich per ongeluk vergeet af te melden bij de korpschef van de gemeente in Nederland waar hij verblijft. In de radio-uitzending was het geval te beluisteren van een Nijmeegse promovendus uit Afrika, de theoloog David John Ndegua, die na een aantal jaren rechtmatig verblijf binnen de termijn van zijn visum terugreisde. Hij meldde zich echter niet af bij de politie en kwam daardoor terecht in het SIS, waarna hem prompt door de ambassade in Nairobi een visum werd geweigerd, als ‘persona non grata’. Hij zou zich in Nederland namelijk hebben ‘onttrokken aan het toezicht’ van de vreemdelingenpolitie. Via de Nijmeegse universiteit kwam hij in contact met een andere promovendus, Eveline Brouwer, bezig met een onderzoek naar het SIS. Die wist hem via een bevriende advocaat snel uit het systeem te krijgen, waarna hij toch een visum kon krijgen. Brouwer promoveerde in 2007 op Twijfels over kwaliteit en juistheid gegevens in Schengen Informatie Systeem aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Volgens haar is het vrijwel onmogelijk voor buitenlanders om zonder advocaat te ontdekken waar en hoe er bezwaar gemaakt moet worden tegen onrechtmatige vermelding in het SIS. Wie dit overkomt, moet aan het KLPD schriftelijk een verzoek tot inzage, correctie of verwijdering van de vermelding sturen. Het KLPD stuurt dit door aan de IND, die daarop binnen vier weken moet beslissen. Wordt het verzoek afgewezen, dan kan daartegen beroep worden ingesteld bij de bestuursrechter. David John Ndegua kwam zo bij de Utrechtse rechtbank uit, die hem terwille was.
Brenninkmeijer merkt op dat aan uitreizende buitenlanders meestal wel wordt verteld dat ze de regels soms niet helemaal hebben gevolgd, maar dat reizigers dat ‘in de haast van het vertrek’ niet kunnen onthouden. Laat staan dat reizigers zich realiseren dat er zware consequenties worden verbonden aan een eventuele overtreding. Ook vindt er door de marechaussee noch door de IND een afweging plaats van de ernst van de overtreding tegen het belang van de reiziger. De ombudsman acht dat in strijd met de eisen van transparantie en proportionaliteit. Ook de beveiliging van de Staat tegen (echte) ongewenste vreemdelingen lijdt daaronder.
Volgens Argos heeft Nederland vorig jaar 16.595 vreemdelingen gesignaleerd als ongewenst, van wie 43 procent als gevolg van een te lang verblijf in Nederland. Het SIS wordt gevuld door de 25 aangesloten EU-landen. Bij raadpleging kan de politie- of grensbewakingsambtenaar niet zien wat de achtergrond van de signalering is. In de praktijk kan dat uiteenlopen van de uitgewezen, afgestrafte Colombiaanse drugshandelaar tot de Amerikaanse studente die bij een vorig bezoek haar visumtermijn met een week overschreed. Ombudsman Brenninkmeijer vraagt de minister van Justitie om reizigers voortaan schriftelijk te informeren en hen te wijzen op correctiemogelijkheden. Ook vindt hij dat de overheid scherper moet selecteren wie het écht als ongewenst wil verklaren.
Lees hier meer over het proefschrift van Brouwer. Lees hier het hele rapport van de ombudsman.
Kijk hier: http://weblogs.nrc.nl/rechtenbestuur/2010/06/21/schengen-databank-pakt-reizigers-van-buiten-eu-onevenredig-hard-aan/ voor al de links.
Reacties