Europa moet zich aan Vluchtelingenverdrag houden zegt Arco van Wessel Director of Programmes at ZOA
Geplaatst in Trouw 6 juni 2016
In de maand mei zijn naar schatting zo’n 1100 mensen verdronken op de Middellandse Zee. Onder hen vele vluchtelingen. Raakt het ons nog dat mensen die een veilig heenkomen zoeken onderweg sterven? Waarom sterven er mensen als er een Vluchtelingenverdrag is? Voldoet het niet meer?
Voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog werden schepen vol vluchtelingen door vrije landen afgewezen. Bescherming voor vluchtelingen was niet geregeld. Met de vreselijke gebeurtenissen van de oorlog en het lot van de vluchtelingen in het achterhoofd sloot een groot aantal landen een verdrag om bescherming van vluchtelingen te garanderen.
Het Vluchtelingenverdrag van 1951 definieert wie vluchteling is. Vluchtelingen, zo lezen we, zijn mensen die hun land verlaten vanwege gegronde vrees voor vervolging om redenen van ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een sociale groep of politieke overtuiging (artikel 1). Ook belangrijk is de bepaling dat je een vluchteling niet mag terugsturen naar het land waar hij of zij gevaar loopt. Dat is het principe van non-refoulement (artikel 33).
Nu, 65 jaar later, kun je niet anders dan constateren dat het er slecht voor staat met het naleven van het Vluchtelingenverdrag. Toegegeven, het Verdrag is gedateerd en soms niet één op één toepasbaar op de problemen van nu. Ingegeven door de vervolging door nazi’s en later door communistische regimes richt het Verdrag zich op vervolging door de staat. Tegenwoordig ontvluchten de meeste mensen niet zo zeer repressieve regimes, maar conflict of geweld. Denk aan Zuid- Sudan waar de kogels net zo goed van rebellen als van het leger kunnen komen. Of aan Homs in Syrië, dat onder mortiervuur en luchtbombardementen van alle partijen heeft gelegen.
Dat het Verdrag enigszins gedateerd is belet ons niet om in de geest van het verdrag te handelen. Maar in plaats daarvan wordt het verdrag ondergraven of zelfs geschonden door nieuwere internationale afspraken en verdragen. De meest recente afspraken van de EU met Turkije zijn daarvan een voorbeeld. Stuurt Turkije vluchtelingen terug naar Syrië? Dan mag Europa geen vluchtelingen naar Turkije terugsturen, want dan is er sprake van keten-refoulement.
Ook het akkoord van Schengen (1985) en de bijbehorende uitvoeringsovereenkomst en richtlijnen ondergraven de rechten van vluchtelingen. In die richtlijnen is namelijk een boetebepaling opgenomen voor vervoerders die mensen zonder visa mee nemen. Dat dwingt vluchtelingen om onveilige bootjes te nemen. Veel vluchtelingen zouden een vliegticket kunnen betalen, maar moeten vaak een veel duurdere en levensgevaarlijke boottocht ondernemen, omdat vliegmaatschappijen hen weigeren. Aangezien er binnen Schengen geen alternatieve reismogelijkheden voor vluchtelingen zijn gecreëerd, gaat Schengen lijnrecht tegen het Vluchtelingenverdrag in. Je mag asiel zoeken in Europa, maar alleen als je eerst een lange rij obstakels weet te overwinnen die we vakkundig hebben opgeworpen met allerlei nieuwere verdragen. Dat die obstakels tot de dood van vele vluchtelingen leiden is een diep trieste constatering op de 65e verjaardag van het Vluchtelingenverdrag.
We hoeven geen afscheid te nemen van het Vluchtelingenverdrag. Het is een groot goed dat deze door 145 staten is ondertekend en het is de vraag of een nieuw verdrag opnieuw zoveel ondertekenaars krijgt. Maar het minste wat we moeten doen, is nieuwe afspraken en verdragen toetsen aan het Verdrag. De wereld is veranderd, maar in de geest van het Verdrag moeten wij nog altijd mensen bescherming bieden die dat nodig hebben. Bijvoorbeeld door vluchtelingen de kans te bieden om asiel aan te vragen in de regio waar ze vandaan vluchten of door humanitaire visa verstrekken. Dan kunnen vluchtelingen veilig reizen en worden vele slachtoffers voorkomen. Alleen dan handelen we in de geest van het Vluchtelingenverdrag.
In de maand mei zijn naar schatting zo’n 1100 mensen verdronken op de Middellandse Zee. Onder hen vele vluchtelingen. Raakt het ons nog dat mensen die een veilig heenkomen zoeken onderweg sterven? Waarom sterven er mensen als er een Vluchtelingenverdrag is? Voldoet het niet meer?
Voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog werden schepen vol vluchtelingen door vrije landen afgewezen. Bescherming voor vluchtelingen was niet geregeld. Met de vreselijke gebeurtenissen van de oorlog en het lot van de vluchtelingen in het achterhoofd sloot een groot aantal landen een verdrag om bescherming van vluchtelingen te garanderen.
Het Vluchtelingenverdrag van 1951 definieert wie vluchteling is. Vluchtelingen, zo lezen we, zijn mensen die hun land verlaten vanwege gegronde vrees voor vervolging om redenen van ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een sociale groep of politieke overtuiging (artikel 1). Ook belangrijk is de bepaling dat je een vluchteling niet mag terugsturen naar het land waar hij of zij gevaar loopt. Dat is het principe van non-refoulement (artikel 33).
Nu, 65 jaar later, kun je niet anders dan constateren dat het er slecht voor staat met het naleven van het Vluchtelingenverdrag. Toegegeven, het Verdrag is gedateerd en soms niet één op één toepasbaar op de problemen van nu. Ingegeven door de vervolging door nazi’s en later door communistische regimes richt het Verdrag zich op vervolging door de staat. Tegenwoordig ontvluchten de meeste mensen niet zo zeer repressieve regimes, maar conflict of geweld. Denk aan Zuid- Sudan waar de kogels net zo goed van rebellen als van het leger kunnen komen. Of aan Homs in Syrië, dat onder mortiervuur en luchtbombardementen van alle partijen heeft gelegen.
Dat het Verdrag enigszins gedateerd is belet ons niet om in de geest van het verdrag te handelen. Maar in plaats daarvan wordt het verdrag ondergraven of zelfs geschonden door nieuwere internationale afspraken en verdragen. De meest recente afspraken van de EU met Turkije zijn daarvan een voorbeeld. Stuurt Turkije vluchtelingen terug naar Syrië? Dan mag Europa geen vluchtelingen naar Turkije terugsturen, want dan is er sprake van keten-refoulement.
Ook het akkoord van Schengen (1985) en de bijbehorende uitvoeringsovereenkomst en richtlijnen ondergraven de rechten van vluchtelingen. In die richtlijnen is namelijk een boetebepaling opgenomen voor vervoerders die mensen zonder visa mee nemen. Dat dwingt vluchtelingen om onveilige bootjes te nemen. Veel vluchtelingen zouden een vliegticket kunnen betalen, maar moeten vaak een veel duurdere en levensgevaarlijke boottocht ondernemen, omdat vliegmaatschappijen hen weigeren. Aangezien er binnen Schengen geen alternatieve reismogelijkheden voor vluchtelingen zijn gecreëerd, gaat Schengen lijnrecht tegen het Vluchtelingenverdrag in. Je mag asiel zoeken in Europa, maar alleen als je eerst een lange rij obstakels weet te overwinnen die we vakkundig hebben opgeworpen met allerlei nieuwere verdragen. Dat die obstakels tot de dood van vele vluchtelingen leiden is een diep trieste constatering op de 65e verjaardag van het Vluchtelingenverdrag.
We hoeven geen afscheid te nemen van het Vluchtelingenverdrag. Het is een groot goed dat deze door 145 staten is ondertekend en het is de vraag of een nieuw verdrag opnieuw zoveel ondertekenaars krijgt. Maar het minste wat we moeten doen, is nieuwe afspraken en verdragen toetsen aan het Verdrag. De wereld is veranderd, maar in de geest van het Verdrag moeten wij nog altijd mensen bescherming bieden die dat nodig hebben. Bijvoorbeeld door vluchtelingen de kans te bieden om asiel aan te vragen in de regio waar ze vandaan vluchten of door humanitaire visa verstrekken. Dan kunnen vluchtelingen veilig reizen en worden vele slachtoffers voorkomen. Alleen dan handelen we in de geest van het Vluchtelingenverdrag.
Hier gevonden: https://www.linkedin.com/pulse/europa-moet-zich-aan-vluchtelingenverdrag-houden-arco-van-wessel
Interessant artikel? Deel het eens met uw netwerk en help mee met het verspreiden van de bekendheid van dit blog. Er staan wellicht nog meer artikelen op dit weblog die u zullen boeien. Kijk gerust eens rond. Zelf graag wat willen plaatsen? Mail dan webmaster@vreemdelingenrecht.com In verband met geldwolven die denken geld te kunnen claimen op krantenartikelen die op een blog als deze worden geplaatst maar na meestal een dag voor de krantenlezers aan leeswaardigheid hebben ingeboet terwijl wij vreemdelingenrecht specialisten ze soms wel nog jaren gebruiken om er een kopie van te maken voor een zaak ga ik over tot het plaatsen van alleen het eerste stukje. Ja ik weet het: de kans dat u doorklikt is geringer dan wanneer het hele artikel hier staat en een kopie van het orgineel maken handig kan zijn voor uw zaak. Wilt u zelf wat overnemen van dit weblog. Dat mag. Zet er alleen even een link bij naar het desbetreffende artikel zodat mensen niet alleen dat wat u knipt en plakt kunnen lezen maar dat ook kunnen doen in de context.
Reacties