23 juni 2016

Verblijfsblog: Meer rechterlijke controle op besluiten herhaalde asielaanvraag

 De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft in een uitspraak van 22 juni 2016 bepaald dat rechters de afwijzing van tweede of volgende asielaanvragen uitgebreider moeten toetsen. Het zogenoemde ‘ne bis in idem’ beoordelingskader wordt losgelaten. Wat betekent dit precies en waarom heeft de Afdeling hiertoe besloten?


Waarom wordt dit beoordelingskader losgelaten?
De Afdeling oordeelt dat een verandering van het beoordelingskader nodig is vanwege de implementatie van de herziene Procedurerichtlijn. De wetgever heeft ervoor gekozen om de beslissystematiek van deze richtlijn in de Vreemdelingenwet 2000 over te nemen. Dit betekent dat de IND opvolgende asielaanvragen op verschillende manieren kan afdoen. De IND kan er voor kiezen de aanvraag niet-ontvankelijk te verklaren (en dus niet inhoudelijk te beoordelen), maar ook om deze als ongegrond (artikel 31 Vreemdelingenwet) of kennelijk ongegrond (artikel 30b Vreemdelingenwet) af te wijzen. Deze verschillende wijzen van afdoening worden afdoeningsmodaliteiten genoemd. De keuze van de afdoeningsmodaliteit ongegrond of kennelijk ongegrond heeft bijvoorbeeld gevolgen voor de schorsende werking van het beroep tegen de afwijzende beslissing en de lengte van beroeps- en vertrektermijnen (zie ook ons blog Herziene Procedurerichtlijn: verblijf tijdens asielprocedure).
De rechter moet volgens de Afdeling kunnen toetsen of de IND niet ten onrechte gebruik heeft gemaakt van de specifieke afdoeningsmodaliteit. Daarnaast ziet de Afdeling in recente uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) aanleiding om het ne bis in idem-beoordelingskader te verlaten. In deze uitspraken oordeelde het EHRM dat sprake was van een schending van artikel 3 EVRM omdat de autoriteiten opvolgende asielaanvragen van de klagers onvoldoende inhoudelijk hadden beoordeeld. In beide zaken zagen de autoriteiten en rechters af van een inhoudelijke beoordeling van het risico bij terugkeer omdat de asielzoeker de nieuwe feiten of documenten eerder naar voren hadden moeten brengen.
Het is opvallend dat de Afdeling niet verwijst naar artikel 83a Vreemdelingenwet waarmee artikel 46 lid 3 van de herziene Procedurerichtlijn is geïmplementeerd. Deze bepaling vereist, ook in het beroep tegen opvolgende asielaanvragen een ‘een volledig en ex nunc onderzoek van zowel de feitelijke als juridische gronden’. Volgens de Afdeling betekent dit dat ‘dat geen enkel aspect of bestanddeel van een besluit aan rechterlijke toetsing mag zijn onttrokken’. De beperkte rechterlijke toets van inhoudelijke beslissingen van de IND over een opvolgende aanvraag was ook hiermee mogelijk in strijd.
Hoe moet de rechter nu toetsen?
De rechter moet nu in ieder beroep tegen de beslissing over een opvolgende asielaanvraag de beroepsgronden beoordelen. De rechter beperkt zich dus niet meer ambtshalve tot de vraag of sprake is van nieuwe elementen of bevindingen. Als de IND een opvolgende asielaanvraag niet-ontvankelijk heeft verklaard vanwege het ontbreken van nieuwe elementen of bevindingen, dan zal de rechter toetsen of de IND terecht tot die conclusie is gekomen (als de asielzoeker daar in beroep over klaagt).
Daarnaast mag de rechter toetsen of de IND niet ten onrechte gebruik heeft gemaakt van zijn bevoegdheid om de opvolgende asielaanvraag vanwege het ontbreken van nieuwe elementen of bevindingen niet-ontvankelijk te verklaren. De woorden ‘niet ten onrechte’ betekenen dat de IND beslisruimte heeft en dat de rechter in zijn toetsing enige afstand moet houden. De IND moet bij de beslissing om een opvolgende asielaanvraag niet-ontvankelijk of kennelijk ongegrond te verklaren een afweging maken tussen het belang van de vreemdeling (tot inhoudelijke beoordeling van zijn opvolgende aanvraag) en het belang van rechtszekerheid (dat besluiten op een zeker moment definitief worden). Ook die afweging mag de rechter dus, zij het enigszins terughoudend, toetsen.
Dit betekent dat de rechter voortaan altijd de asielbeslissing kan toetsen op basis van de door de asielzoeker aangevoerde beroepsgronden. De rechter wordt niet langer beperkt door het ne bis in idem-beginsel.


 Lees hier het hele artikel: https://verblijfblog.nl/2016/06/22/meer-rechterlijke-controle-op-besluiten-herhaalde-asielaanvraag/

Interessant artikel? Deel het eens met uw netwerk en help mee met het verspreiden van de bekendheid van dit blog. Er staan wellicht nog meer artikelen op dit weblog die u zullen boeien. Kijk gerust eens rond. Zelf graag wat willen plaatsen? Mail dan webmaster@vreemdelingenrecht.com In verband met geldwolven die denken geld te kunnen claimen op krantenartikelen die op een blog als deze worden geplaatst maar na meestal een dag voor de krantenlezers aan leeswaardigheid hebben ingeboet terwijl wij vreemdelingenrecht specialisten ze soms wel nog jaren gebruiken om er een kopie van te maken voor een zaak ga ik over tot het plaatsen van alleen het eerste stukje. Ja ik weet het: de kans dat u doorklikt is geringer dan wanneer het hele artikel hier staat en een kopie van het orgineel maken handig kan zijn voor uw zaak. Wilt u zelf wat overnemen van dit weblog. Dat mag. Zet er alleen even een link bij naar het desbetreffende artikel zodat mensen niet alleen dat wat u knipt en plakt kunnen lezen maar dat ook kunnen doen in de context.

Geen opmerkingen:

Aanbevolen post

Wytzia Raspe over vluchtelingen, AZC’s, cruiseschepen en mensensmokkelaars

Mr. van de week is Wytzia Raspe. Zij is 25 jaar jurist vreemdelingenrecht in allerlei verschillende rollen. Sinds 2005 schrijft en blogt z...