Europees Comité voor de Preventie van Foltering publiceert rapport over Nederland (15-08-2012)

STRASBOURG. Op 9 augustus 2012 heeft het Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT) van de Raad van Europa een rapport gepubliceerd over zijn meest recente bezoek aan Nederland. Dit bezoek vond plaats van 10 tot 22 oktober 2011. 

 

Het NJCM heeft in zijn communicatie aan het CPT voorafgaand aan het bezoek zijn zorgen geuit over de praktijk van vreemdelingenbewaring. Het CPT heeft vastgesteld dat in een aantal gevallen families met kinderen worden vastgehouden in centra voor vreemdelingenbewaring, voor aanzienlijk langere perioden dan de van toepassing zijnde wetgeving toelaat. Het CPT-rapport beveelt aan dat de Nederlandse autoriteiten het in detentie nemen van families met kinderen zo veel mogelijk vermijden. Het rapport beveelt ook aan dat, indien detentie van deze families niet kan worden vermeden, de detentieperiode het wettelijk voorgeschreven maximum (28 dagen) niet overschrijdt.

Voorts heeft het CPT benadrukt dat het aanbrengen van handboeien bij gedetineerde vreemdelingen als routinezaak, telkens wanneer zij het detentiecentrum verlaten, disproportioneel is. Het CPT heeft ook aandacht besteed aan de kwestie van het opnieuw arresteren van vreemdelingen kort nadat zij zijn vrijgelaten (na afloop van de 18 maanden termijn). Het CPT overwoog dat een zodanig bevel alleen als rechtmatig kan worden beschouwd als er een redelijk vooruitzicht is op uitzetting van de betreffende vreemdeling.
Het CPT-rapport merkt op dat de CPT delegatie geen klachten heeft ontvangen over fysieke mishandeling van personen die worden vastgehouden door de politie, in detentiecentra of in centra voor forensische psychiatrie. De verhoudingen tussen personen die van hun vrijheid zijn beroofd en de staf leek over het algemeen zeer goed.

Er waren echter een groot aantal klachten over de frequentie van visitatie (onderzoek aan het lichaam) in detentiecentra en de wijze waarop de visitatie wordt uitgevoerd. In het rapport heeft het CPT de beginselen die hierbij in acht moeten worden genomen uitgebreid beschreven. Met betrekking tot het regime dat van toepassing is op gedetineerden belicht het rapport in het bijzonder de situatie van gedetineerden met “VRIS” status (“Vreemdelingen in de Strafrechtketen”). Het CPT beveelt aan dat het programma van activiteiten voor deze gedetineerden wordt herzien, teneinde te verzekeren dat zij niet worden benadeeld in vergelijking met de bredere populatie in detentiecentra.

Enkele positieve ontwikkelingen werden waargenomen met betrekking tot het recht op toegang tot een advocaat voor personen die worden vastgehouden door de politie. Deze personen zijn nu gerechtigd om een advocaat te raadplegen voorafgaand aan het eerste politieverhoor over hun zaak. Het CPT-rapport benadrukt echter dat toegang tot een advocaat moet zijn verzekerd voor alle personen die worden vastgehouden vanaf het eerste moment van vrijheidsontneming. Voorts benadrukt het rapport dat deze personen, in beginsel, het recht moeten hebben op aanwezigheid van een advocaat tijdens het politieverhoor.
Het CPT verwelkomt de trend naar een afname van de populatie van gedetineerden in Nederland, die in contrast staat met de situatie in veel andere Europese landen. De materiele omstandigheden van de beide door het CPT bezochte gevangenissen waren van een hoge standaard. Het CPT uit zijn bezorgdheid over de in voorbereiding zijnde ontwerp-wet die illegaal verblijf strafbaar zou maken als een overtreding. Naar het oordeel van het CPT zou dit mensen kunnen raken die vele jaren in Nederland hebben verbleven en hier hun families hebben. Het CPT heeft de regering ook verzocht om aanvullende informatie over de voorzienbare impact op de populatie van gedetineerden in Nederland.

Een van de doelen van het bezoek aan Nederland was om de procedures te onderzoeken die worden gevolgd bij het uitzetten van vreemdelingen per vliegtuig. In veel opzichten zijn de bevindingen van het CPT positief. Het CPT doet echter aanbevelingen met betrekking tot het medisch onderzoek van de te deporteren personen (“fit to fly certificate”).

Ten slotte merkt het CPT-rapport op dat de leefomstandigheden van de patiënten die verbleven in de drie bezochte psychiatrische instellingen in het algemeen zeer goed waren. In een uitgebreid hoofdstuk van het rapport worden commentaren en aanbevelingen gegeven over een aantal zaken met betrekking tot de behandeling van patiënten. Meer in het algemeen zijn zorgen geuit over de uitdagingen waarvoor het TBS (terbeschikkingstelling) systeem thans staat. Dit systeem staat onder druk van budgettaire beperkingen en een negatieve opinie in de samenleving. Deze druk wordt mogelijk nog vergroot door het strenger maken van het TBS beleid, waarvoor plannen bestaan bij de regering.

Het CPT-rapport is gepubliceerd op 9 augustus 2012, op verzoek van de Nederlandse autoriteiten. Het rapport is op 5 april 2012 aan de Nederlandse regering gezonden. Met het oog op artikel 10 van het Europees Verdrag ter voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing heeft het CPT de Nederlandse autoriteiten gevraagd om binnen zes maanden een reactie te geven met een overzicht van maatregelen die zullen worden genomen met het oog op implementatie van de opmerkingen en aanbevelingen.

De reactie van de Nederlandse regering wordt voor 5 oktober 2012 verwacht.
Het NJCM heeft grote waardering voor het belangrijke werk dat door het CPT is verricht en spreekt lof uit voor het rapport, dat een aantal punten van zorg belicht waarvoor het NJCM zich inzet.

Over het CPT:
 Het CPT organiseert bezoeken aan plaatsen waar mensen zijn gehuisvest die op enigerlei wijze van hun vrijheid zijn beroofd door de overheid, om te beoordelen hoe deze mensen worden behandeld. Het gaat hierbij om (jeugd)gevangenissen, huizen van bewaring, politiebureaus, detentiecentra voor asielzoekers, psychiatrische ziekenhuizen, verpleeghuizen, kindertehuizen, instellingen voor mensen met een intellectuele of fysieke handicap, et cetera.

Delegaties van het CPT hebben onbeperkt toegang tot dergelijke instellingen en hebben het recht zich vrijelijk door deze instituten te bewegen. Ze voeren privégesprekken met mensen die worden vastgehouden en hebben toegang tot iedereen die informatie kan verschaffen.

Na elk bezoek stuurt het CPT een gedetailleerd verslag naar de autoriteiten van het desbetreffende land. Dit verslag bevat de bevindingen van het CPT, evenals aanbevelingen, opmerkingen en verzoeken om informatie. Het CPT verzoekt altijd om een gedetailleerde reactie op de in het verslag naar genoemde kwesties. Het verslag en de reactie vormen onderdeel van een dialoog met de desbetreffende landen.

De volledige naam van het CPT is “Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing”. Hiermee worden twee belangrijke aspecten benadrukt. Ten eerste duidt de naam op de Europese reikwijdte van het Comité. Ten tweede dekt hij niet alleen “foltering”, maar ook een hele reeks situaties die zouden kunnen worden omschreven als vormen van “onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing”.

BRONNEN
Report to the Government of the Netherlands on the visit to the Netherlands carried out by the European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT from 10 to 21 October 2011, CPT/Inf (2012) 21)
Persbericht 9 august 2012, ‘Council of Europe anti-torture Committee publishes report on the Netherlands’
Website van het CPT

Bron: http://njcm.nl/site/newsposts/show/304


Law blog
Klik op +1 als u dit een interessant artikel vindt en Google zal het dan beter zichtbaar maken in de zoekresultaten.

Tweet