Gevluchte academici staan centraal in 'De verboden wetenschapsmonologen'. Wat als je als wetenschapper vervolgd wordt om je werk en mening? Mare sprak met twee academische bannelingen. 'Het systeem van intimidatie is effectief.'
Iraniërs laten eind 2009 hun onvrede blijken over de herverkiezing van Mahmoud Ahmadinejad, de zittende president.
Door Thomas Blondeau
‘Ik vond mijn vrouw terug onder de glasscherven. In mijn straat waren drie autobommen afgegaan. Het was genoeg geweest. Mijn eerste taak is voor mijn gezin te zorgen. Mijn vrouw en twee kinderen gingen in Syrië wonen waar het toen veiliger was.’ Aan het woord is dr. Salah Al-Zuhairy, een microbioloog. Nadat Saddam Hoessein was afgezet dacht Al-Zuhairy even dat het veiliger zou worden in Irak. Die hoop kon hij niet lang koesteren.
De onzekere en gevaarlijke situatie zorgde ervoor dat de koffers altijd klaar stonden. Zijn gezin onderbrengen in Syrië bleek geen goede langetermijnoplossing. Toen hij een prijs had gewonnen en dus in de aandacht kwam, werd hem aangeraden niet te veel op te vallen. Na een aanslag op hem persoonlijk, schreef de bioloog Amerikaanse en Europese stichtingen aan om zijn werk in rustiger oorden te kunnen verder zetten.
Met behulp van Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF kon hij bij de TU Delft terecht. UAF heeft in het kader van het internationale Scholars at Risk-netwerk (SAR) het initiatief genomen voor de bescherming van vervolgde wetenschappers in Nederland. De samenwerking biedt wetenschappers de mogelijkheid om (tijdelijk) in Nederland hun werk voort te zetten.
De verhalen van deze wetenschappers vormen de basis van een muziektoneelvoorstelling, getiteld De verboden wetenschapsmonologen. Tussen 22 maart en 3 april 2012 trekt de voorstelling met wisselende bezetting, langs vrijwel alle grote universiteitssteden. Regie is in handen van regisseur en Kamerlid John Leerdam (PvdA). Maandag wordt het stuk opgevoerd in het Leidse LAKtheater.
Opmerkelijk is dat Al-Zuhairy actief is op het terrein van biotechnologie en recycling. Niet meteen politiek geladen onderwerpen, lijkt het. 'Dat zou je denken. Maar sinds 2003 zijn er in Irak 1500 wetenschappers omgekomen. Soms als willekeurig slachtoffer op straat, soms omdat we opvallen. We zijn weerloos, we hebben geen wapens.'
Andere wetenschappers kunnen dan weer niet vrijuit publiceren. Een Iraniër, nu werkzaam in Leiden op het gebied van Midden-Oostenstudies, verliet zijn land na de verkiezingen van 2009. Toen werd de ultraconservatieve Mahmoud Ahmadinejad herverkozen waarop protesten volgden. Universiteiten, en met name sociale - en geesteswetenschappers, werden gezien als belangrijke critici van het regime. De Iranese wetenschapper wil meewerken aan een interview maar verkiest anoniem te blijven. De reden: hij wil zijn familie in het thuisland geen problemen bezorgen.
'De maatschappelijke invloed en grootte van geesteswetenschappen in Iran is aanzienlijk. Onvergelijkbaar met die van andere landen in die regio – Turkije daargelaten. In Saoedi-Arabië bestaat het nauwelijks. De Iraanse overheid beschouwde departementen als het mijne als een belangrijke aanjager van de politieke crisis. In de collectieve processen na de opstand kwam dat duidelijk naar voren. En ik kan het daar niet volledig oneens mee zijn (glimlacht). Hoe wij daar wetenschap bedrijven, is niet naar de zin van de autoriteiten. Wie de verlichtingsfilosofie aanhangt en dus vertrekt in belangrijke mate van menselijke autonomie, rationaliteit, twijfel enzovoorts – daar heeft het regime het heel moeilijk mee.'
Zoals veel van zijn collega's maakte hij op een academisch niveau deel uit van de protestcampagnes na de verkiezingen. 'Ik was niet politiek maar theoretisch actief. Ik hield me bezig met het ontwikkelen van argumenten waarom er behoefte was aan verandering. Let wel, binnen het systeem, niet eens tegen het systeem. Pas na de verkiezingen werden deze hervormingen als vijandig gezien door het regime. Zo kwamen wij in een moeilijk parket terecht. We wilden geen revolutie. De vaders van de laatste grote revolutie in Iran zijn nu vermoord, in de gevangenis of houden zich verre van de politiek. Wij, de generaties daarna, weten nu dat revoluties een snelle maar geen blijvende manier zijn om dingen te veranderen. Maar we willen de politiek, de democratie in Iran wel wijzigen. We hebben nog altijd hoop dat de twee gezichten van het regime - islamitisch en republikeins – met elkaar te verzoenen zijn. Maar de minimum voorwaarden daarvoor nemen voortdurend af.'
Lees hier verder: http://mareonline.nl/archive/2012/03/21/wetenschappers-zijn-weerloos
De onzekere en gevaarlijke situatie zorgde ervoor dat de koffers altijd klaar stonden. Zijn gezin onderbrengen in Syrië bleek geen goede langetermijnoplossing. Toen hij een prijs had gewonnen en dus in de aandacht kwam, werd hem aangeraden niet te veel op te vallen. Na een aanslag op hem persoonlijk, schreef de bioloog Amerikaanse en Europese stichtingen aan om zijn werk in rustiger oorden te kunnen verder zetten.
Met behulp van Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF kon hij bij de TU Delft terecht. UAF heeft in het kader van het internationale Scholars at Risk-netwerk (SAR) het initiatief genomen voor de bescherming van vervolgde wetenschappers in Nederland. De samenwerking biedt wetenschappers de mogelijkheid om (tijdelijk) in Nederland hun werk voort te zetten.
De verhalen van deze wetenschappers vormen de basis van een muziektoneelvoorstelling, getiteld De verboden wetenschapsmonologen. Tussen 22 maart en 3 april 2012 trekt de voorstelling met wisselende bezetting, langs vrijwel alle grote universiteitssteden. Regie is in handen van regisseur en Kamerlid John Leerdam (PvdA). Maandag wordt het stuk opgevoerd in het Leidse LAKtheater.
Opmerkelijk is dat Al-Zuhairy actief is op het terrein van biotechnologie en recycling. Niet meteen politiek geladen onderwerpen, lijkt het. 'Dat zou je denken. Maar sinds 2003 zijn er in Irak 1500 wetenschappers omgekomen. Soms als willekeurig slachtoffer op straat, soms omdat we opvallen. We zijn weerloos, we hebben geen wapens.'
Andere wetenschappers kunnen dan weer niet vrijuit publiceren. Een Iraniër, nu werkzaam in Leiden op het gebied van Midden-Oostenstudies, verliet zijn land na de verkiezingen van 2009. Toen werd de ultraconservatieve Mahmoud Ahmadinejad herverkozen waarop protesten volgden. Universiteiten, en met name sociale - en geesteswetenschappers, werden gezien als belangrijke critici van het regime. De Iranese wetenschapper wil meewerken aan een interview maar verkiest anoniem te blijven. De reden: hij wil zijn familie in het thuisland geen problemen bezorgen.
'De maatschappelijke invloed en grootte van geesteswetenschappen in Iran is aanzienlijk. Onvergelijkbaar met die van andere landen in die regio – Turkije daargelaten. In Saoedi-Arabië bestaat het nauwelijks. De Iraanse overheid beschouwde departementen als het mijne als een belangrijke aanjager van de politieke crisis. In de collectieve processen na de opstand kwam dat duidelijk naar voren. En ik kan het daar niet volledig oneens mee zijn (glimlacht). Hoe wij daar wetenschap bedrijven, is niet naar de zin van de autoriteiten. Wie de verlichtingsfilosofie aanhangt en dus vertrekt in belangrijke mate van menselijke autonomie, rationaliteit, twijfel enzovoorts – daar heeft het regime het heel moeilijk mee.'
Zoals veel van zijn collega's maakte hij op een academisch niveau deel uit van de protestcampagnes na de verkiezingen. 'Ik was niet politiek maar theoretisch actief. Ik hield me bezig met het ontwikkelen van argumenten waarom er behoefte was aan verandering. Let wel, binnen het systeem, niet eens tegen het systeem. Pas na de verkiezingen werden deze hervormingen als vijandig gezien door het regime. Zo kwamen wij in een moeilijk parket terecht. We wilden geen revolutie. De vaders van de laatste grote revolutie in Iran zijn nu vermoord, in de gevangenis of houden zich verre van de politiek. Wij, de generaties daarna, weten nu dat revoluties een snelle maar geen blijvende manier zijn om dingen te veranderen. Maar we willen de politiek, de democratie in Iran wel wijzigen. We hebben nog altijd hoop dat de twee gezichten van het regime - islamitisch en republikeins – met elkaar te verzoenen zijn. Maar de minimum voorwaarden daarvoor nemen voortdurend af.'
Lees hier verder: http://mareonline.nl/archive/2012/03/21/wetenschappers-zijn-weerloos
Law blog Klik op +1 als u dit een interessant artikel vindt en Google zal het dan beter zichtbaar maken in de zoekresultaten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten